Wolne i Otwarte Oprogramowanie
Spis treści
Co to jest Wolne Oprogramowanie
Ruch wolnego oprogramowania został zapoczątkowany przez Richarda M. Stallmana i GNU w 1984 r. Później powstała Fundacja Wolnego Oprogramowania (Free Software Foundation).
Wolne oprogramowanie jest definiowane przez oferowanie 4 podstawowych wolności:
- Wolność uruchamiania programu w dowolnym celu (wolność 0).
- Wolność 'studiowania działania programu i dostosowywania go do własnych potrzeb (wolność 1). Dostęp do kodu źródłowego jest tego warunkiem.
- Wolność rozpowszechniania kopii, aby pomóc sąsiadowi (wolność 2).
- Wolność ulepszania programu i upubliczniania swoich ulepszeń, aby cała społeczność skorzystała (wolność 3). Dostęp do kodu źródłowego jest tego warunkiem.
Niewolne oprogramowanie jest również nazywane „oprogramowaniem prawnie zastrzeżonym”. Wolnego oprogramowania nie należy mylić z freeware; freeware jest darmowe jak darmowe piwo, a nie jak wolność. (Porównanie to wynika z dwuznaczności słowa „free” w języku angielskim. W języku polskim funkcjonują słowa „wolne” i „darmowe” o jasnym znaczeniu w tym kontekście.)
Co to jest Open Source
Ruch open source rozpoczął się pod koniec lat 90. i powstał w ramach kampanii marketingowej na rzecz wolnego oprogramowania. Podkreśla techniczne i ekonomiczne korzyści płynące z otwartego kodu źródłowego i otwartego rozwoju nie skupiając się na aspektach etycznych. Jednak jest bardzo mało oprogramowania uznanego przez Inicjatywę Otwartego Oprogramowania, które nie jest również Wolnym Oprogramowaniem, dlatego często używa się terminu FOSS (Free and Open Source Software - Wolne i Otwarte Oprogramowanie).
Korzyści z Wolnego i Otwartego Oprogramowania (FOSS)
Z tych swobód korzystają użytkownicy na wiele sposobów. Bez dostępu do kodu i prawa do jego modyfikowania oraz rozpowszechniania dystrybucja taka jak openSUSE w ogóle nie byłaby możliwa.
Napraw oprogramowanie
Te swobody oznaczają, że możesz naprawiać błędy, które występują we wszystkich programach lub możesz zmieniać oprogramowanie tak aby działało, a nawet naprawiać problemy z bezpieczeństwem. W przypadku prawnie zastrzeżonego oprogramowania możesz poprosić dostawcę o dodanie funkcjonalności i naprawienie błędów, ale może zrobią to, kiedy im to odpowiada a może nie.
Udostępnianie
Wolne oprogramowanie pozwala udostępniać oprogramowanie, a tym samym pomagać znajomym i sąsiadom bez naruszania licencji.
Wiedz i kontroluj, co się dzieje
W prawnie zastrzeżonym oprogramowaniu nie wiesz co naprawdę robi dany program. Niektóre bardzo znane zastrzeżone oprogramowanie zostało przyłapane na szpiegowaniu użytkowników i wysyłaniu informacji o ich zachowaniu. Oprogramowanie własnościowe ma również tendencję do włączania różnych cyfrowych ograniczeń dotyczących tego, co użytkownik może zrobić, kiedy, na jak długo itd. Dzięki wolnemu oprogramowaniu masz dostęp do kodu źródłowego i możesz studiować co robi program i zmieniać go, jeśli ci się to nie podoba.
Korzyści techniczne
Otwarte żródła pozwalają większej liczbie osób zobaczyć kod i go naprawić, można go szybciej opracowywać i ulepszać. Ten system „wzajemnej oceny” można porównać do działania badań naukowych. Dla porównania, zastrzeżony kod jest trzymany w tajemnicy i rzadko spotyka się z nim ktoś spoza firmy.
Korzyści ekonomiczne
To także sposób, w jaki firmy mogą dzielić koszty rozwoju. Na przykład Novell i Red Hat są konkurentami, ale opracowują wiele takich samych programów, pomagając sobie nawzajem. IBM i HP mogą być również postrzegane jako konkurenci, ale jednocześnie przyczyniają się do rozwoju jądra Linuksa itp., dzieląc koszty rozwoju.
Darmowe oprogramowanie umożliwia konkurencyjny rynek wsparcia, potencjalnie podnosząc jego jakość. Dzięki prawnie zastrzeżonemu oprogramowaniu tylko dostawca, który ma dostęp do kodu źródłowego, może realistycznie zaoferować przyzwoite wsparcie, a zatem ma swego rodzaju monopol.
Nie jestem programistą, dlaczego mam się tym przejmować?
Większość tych swobód wymaga od Ciebie umiejętności czytania i pisania kodu, abyś mógł z nich bezpośrednio korzystać. Ale nawet jeśli nie jesteś programistą możesz skorzystać z tego, że inni korzystają z tych swobód: możesz zrzucić się z innymi i zapłacić programiście za zmiany w oprogramowaniu, których chcesz lub potrzebujesz, możesz też korzystać z dystrybucji openSUSE.